Het speentje: Handig hulpmiddel of een probleem?

Als ouder heb je je misschien weleens afgevraagd: is een speentje wel of niet goed? De speen is een veelgebruikt hulpmiddel om baby’s te kalmeren en kan zelfs helpen bij het verminderen van het risico op wiegendood (SIDS).

Maar een speen kan ook een slaapprobleem worden als je kindje er te afhankelijk van wordt. Wat gebeurt er als de speen ‘s nachts uitvalt en je baby telkens wakker wordt? In dit artikel kom je erachter:

✔ Waarom een fopspeen wél werkt ✔ Wanneer een speen een probleem wordt ✔ Hoe je dit kunt voorkomen of oplossen

💡 Twijfel je of de speen de oorzaak is van slaapproblemen? Lees verder!

Waarom een speen wél werkt

Een speen heeft meerdere voordelen, vooral bij jonge baby’s.

1. De speen helpt bij het kalmeren van baby’s

Baby’s worden geboren met een sterke zuigreflex. Het zuigen, aan bijvoorbeeld een speentje, heeft een kalmerend effect en helpt baby’s ontspannen. Een speen kan je baby helpen om sneller in slaap te vallen.

2. Speen vermindert het risico op wiegendood (SIDS)

Uit onderzoek blijkt dat het gebruik van een fopspeen het risico op wiegendood kan verlagen, als een baby gewend is aan de speen. (Bron: RIVM)

• Het zuigen op een speen stimuleert namelijk een betere ademhaling.

• Baby’s die een speen gebruiken, vallen minder diep in slaap, waardoor ze makkelijker wakker worden als er iets misgaat.
  

3. Speen kan helpen bij reflux

Bij baby’s met reflux helpt een speen doordat het de speekselproductie stimuleert, wat zuur in de slokdarm kan neutraliseren. Het zuigen op het speentje zorgt daarnaast voor een natuurlijk slikreflex, waardoor maagzuur minder snel omhoogkomt.

4. Een speen kan troost bieden bij darmkrampjes

Sommige baby’s vinden troost in het zuigen, wat helpt bij onrust door darmkrampjes.

Wanneer wordt de speen een slaapprobleem?

Hoewel een speen veel voordelen heeft, kan het slaapproblemen veroorzaken als je kindje niet zonder kan.

Signalen dat de speen een probleem wordt: ⚠ Je baby wordt ‘s nachts vaak wakker omdat de speen uitvalt. ⚠ Je moet meerdere keren per nacht opstaan om de speen terug te geven. ⚠ Je baby slaapt kort en onrustig omdat hij afhankelijk is van de speen om (terug) in slaap te vallen. ⚠ Overmatig speengebruik kan de zuigtijd tijdens voedingen verminderen, waardoor je baby mogelijk minder effectief drinkt.

💡 Kort gezegd: Als je baby prima doorslaapt met een speen, is er geen probleem. Maar als jij als ouder meerdere keren per nacht moet opstaan om de speen terug te stoppen, is er waarschijnlijk sprake van een negatieve slaapassociatie.

Hoe ga je om met speengebruik tijdens slaap?

Wil je de speen behouden, maar slaapproblemen voorkomen? Dit zijn 4 praktische oplossingen:

1. Leer je baby zelf de speen terug te pakken

Vanaf 6-8 maanden kunnen baby’s leren om hun speen zelf terug te vinden. Dit kun je oefenen door:

• Meerdere spenen in het bedje te leggen.

• Overdag je baby spelenderwijs te laten oefenen met de speen zelf in en uit de mond doen.
  

2. Beperk speengebruik tot inslapen

Gebruik de speen alleen om in slaap te vallen, maar haal hem weg zodra je baby slaapt. Hierdoor leert je kindje om zonder speen door te slapen.

3. Overweeg de speen af te bouwen

Als je baby ‘s nachts vaak wakker wordt door de speen, kun je overwegen om de speen langzaam af te bouwen. Dit kan bijvoorbeeld door de speen eerst alleen nog bij dutjes te gebruiken en later helemaal weg te laten.

4. Let op de balans tussen speengebruik en voeding

Zorg ervoor dat de speen geen vervanging wordt voor voedingen. Als je merkt dat je baby minder effectief drinkt omdat hij/zij vaak op de speen zuigt, kan het helpen om speengebruik te beperken.

Veelgestelde vragen over speentjes en slaap

Mijn baby weigert de speen. Is dat een probleem?

Nee, niet alle baby’s willen een speen. Dit is geen probleem, zolang je baby andere manieren heeft om zich te kalmeren.

Hoe kan ik de speen afbouwen zonder veel huilen?

Afbouwen kan geleidelijk door de speen steeds minder te gebruiken. Begin bijvoorbeeld met alleen nog bij inslapen en niet meer bij nachtelijk wakker worden.

Wat als mijn baby té gehecht is aan de speen?

Als je kindje afhankelijk is van de speen om te slapen, kun je overwegen om stap voor stap af te bouwen, bijvoorbeeld door andere manieren van troost te introduceren, zoals een knuffeldoekje.

Conclusie: Is een speen goed of slecht voor slaap?

Een speen kan een super handig hulpmiddel zijn om je baby te troosten, gemakkelijker in slaap te laten vallen en zelfs bij het verminderen van ongemakken door reflux. Vooral bij pasgeborenen heeft het meerdere voordelen, waaronder een mogelijk verlaagd risico op wiegendood.

Merk je dat je kindje er steeds afhankelijker van wordt en het de slaap van je kindje negatief beinvloedt? Dan kan het tijd zijn om bewuster om te gaan met het speengebruik of deze geleidelijk af te bouwen.

📩 Wil je persoonlijk advies over de slaap van je kindje? Vul direct de gratis slaapcheck in en kom er binnen 24 uur achter of slaapcoaching voor jullie een oplossing kan bieden.

Gratis Slaapcheck